معمار: فرهاد احمدی
مکان، دزفول، خوزستان، ایران
سال: ۱۳۷۰-۱۳۶۵
مرکز فرهنگی دزفول را فرهاد احمدی در سال ۱۳۶۵ش طراحی کرد و بنای آن پنج سال به طول انجامید. این طرح در دوران بحرانی جنگ و با استفاده از بودجه بازسازی مناطق جنگی اجرا شد و با پایمردی کارفرما در وضعیت دشوار به پایان رسید.
این بنا فضاهایی گوناگونی از جمله دو تالار نمایش، هنرستان و نمایشگاه، کتابخانه، بازارچه، چایخانه و … را در خود جای داده است. حرکت در این بنا از یک حیاط مربع در بالا و بیرون آغاز و پس از طی مسیری مارپیچ به حیاط هشتضلعی در پایین و درون ختم میشود. در بدو ورود با گذر از دروازهای قوسی، وارد حیاطی مربع میشویم. در امتداد ورودی چشمانداز گنبدی وجود دارد که دسترسی به آن ممکن نیست. دو مسیر در چپ و راست پیشرو قرار دارد که مسیر سمت راست مستقیماً به زیر گنبد، که تالار نمایش و سینما است، میرود و دیگری با چرخش از میانۀ فضاهای گوناگون، نهایتاً به زیر گنبد میرسد. مسیر چپ ابتدا از درون بازارچه میگذرد و بعد از مقابل نمازخانه عبور میکند. سپس سه راه پیشروی ما میگذارد. راه اول به چایخانه میرود، دومی وارد بخش هنرستان و فضاهای مرتبط با آن میشود و سومی از طریق یک شیبراه مدور به طبقۀ پایین و حیاط مرکزی هشتضلعی میرسد. رواقی دور تا دور این حیاط میگردد و ورودی تالارهای نمایش و حجرهها پشت آن قرار گرفتهاند. بر فراز این فضا بادگیرهایی قرار دارند که نور را غیرمستقیم به داخل هدایت میکنند. در طی این حرکت از بیرون به درون، آب هم همراه مخاطب میآید و با عبور از جویها و آبشارها به حوضِ وسط حیاط مرکزی میریزد. فضای بام نیز در این بنا مورد استفاده قرار گرفته و سقف مطبق تالار نمایشِ کوچک مکانی برای نشستن و نظاره است. نمای ساختمان آجری است که در بخشهایی با ساروج سفید ترکیب و در نقاطی با کاشی فیروزهای و لاجوردی در هم آمیخته شده است. بخش اعظم ساختمان در مخزنی از بتن در داخل زمین قرار گرفته و سازۀ ساختمان به صورت ترکیبی از فولاد و بتن اجرا شده است. در سازۀ سقف تالارها نیز از تاوههای پیشساخته استفاده شده است.
منبع تصاویر: آگاهینامه راه و ساختمان و معماری، شماره ۶